ТIебиатдин шартIариз килигайла «Сулейман-Стальский район» муниципальный район хуьруьн майишатдинбурук акатзава. Экономикадин кьилин хелни багъманчивал я. Районда Дагъустан Республикадин Кьил Рамазан Гьажимурадович Абдулатипован «Нетижалу АПК» тайин метлебдин проект ва «Районда 2014-2020-йисара багъманчивал вилик тухун», «Районда Багъманчивилин йис лайихлудаказ кьиле тухун» программайрин бинедаллаз тайин кIвалах тухузва. ИкI, алатай йисуз районда 65 гектарда цIийи багълар кутуна, 15675 тонн емишар кIватI хъувуна, алай йисуз 75 гектарда багълар кутун, 16000 тонндилай тIимил тушиз емишар гьасилун кьетIнава.
Лагьана кIанда, эхиримжи вахтара райондин хуьруьн майишатдин карханайри, лежбервилинни фермервилин майишатри ва агьалийри багълара ва кIвалерихъ галай салан участокра емишрин тарифдин, чебни экологиядин жигьетдай михьи тир бегьер гьасилзава.
Гьайиф хьи, карханайрин зегьметчийрал ва агьалийрал гьасилай емишар маса гунин, абур муьштерийрал агакьарунин карда четинвилер ацалтзава. ГьикI лагьайтIа, районда емишар кьабулдай консервиярдай завод ва я маса кархана авач. Еке зегьметар чIугуна, пулунин такьатар харжна гьасилай емишар яргъал шегьерриз тухвана базарра маса гудай мумкинвилер гзаф ксарихъ авач. И кар себеб яз карханайрин зегьметчияр ва хуьрерин агьалияр гьасилай яр-емиш хсуси улакьра аваз тухвана ина-ана маса гуниз, я тахьайтIа, рекьин къерех тирвал хуьрера «Бедре базарар» ачухна, экуьнлай няналди ракъиник акъвазна, маса гуниз мажбур жезва. Ихьтин «бедре базарар» ЦIийи хуьре, Курхуьрел, Алкьвадрал, Агъа СтIалрин къазмайрал, ЦIийи Макьарал, ДаркIуш къазмайрал ва маса хуьрера арадал атанва. И къайдада емишар маса гун – им законсуз, санитариядин къайдайрал амал тавун жезва. Мадни, йигиндиз машинри гьерекатзавай рекьин къерехда ацукьна емишар маса гузвай инсанар хаталувиликни жезва.
Чи фикирдалди, 3184 гектардин майданра багълар авай, мадни 2020 йисалди 651 гектарда цIийи багълар кутун хъувун планламишнавай районда консервиярдай са завод тахьун дуьз кар жезвач.
Хуьруьн майишатдин карханайра, арендадин участокра ва кIвалерихъ галай салара емишар гьасилзавайбуру инвесторди Кьасумхуьруьн консервиярдай завод реконструкция хъийидайдак ва ана мукьвал йисара емишар кьабул хъийидайдакни умудар кутазва.
