Муниципальный райондин Кьил Абдулмуталибов Нариман Шамсудиновича райондин агьалийриз диндин экстремизмдин ва терроризмдин чIуру гьерекатрин аксина женг чIугуниз эвер гузва.
Агъа СтIалдал кьиле фейи агьалийрин сходдал муниципальный райондин Кьил Н. Ш. Абдулмуталибова къейд авурвал, терроризмни ислам чеб дибдай сад-садахъ галаз кьан тийидай гьерекатар я. Гьа са вахтунда, миллетрин арада къал туналди, диндин рекьяй абур сад-садаз такIанаруналди, алай вахтунда международный терроризмди вич исламдихъ галаз алакъаламишзава.
Къуватдив ва къастунив ацIанвай жегьил гадаяр Сириядиз «жигьатдиз» физ, диде-бубадивай, дустаривай, мукьва-кьилийривай яргъа маса гъейри чилел метлебсуздаказ кечмиш жезва, - давамарна ада. – Чна гьар сада и кардин себебар хзандилай къецяй жагъуриз алахъзава: яни кIвалах авач, жегьилриз чпин интересрив кьадайвал ял ядай шартIар (клубар, культурадин маса маканар) яратмишзавач ва икI мад. Кьилин себеб, лагьайтIа, хзанда, гуьгъуьнлай школада, обществода тербиядин месэладиз бес кьадар фикир тагун я. Чун, вири къуватар сад авуна, и заваладин хура акси акъвазун герек я, масадан дердиникай хабар кьуна кIанда, жуван веледдин гьар са камуникай хабардар хьун лазим я.
Чна чи жегьилар чи бубайрин баркаллу крарал ва санлай къвезвай несил чи халкьдин лап хъсан адетрал амал авуналди тербияламишунин жигьетдай са макьсаддихъ рекье тунвай кIвалах тухун герек я.
Ислягьвилин ва меслятвилин дин тир исламди инсандин уьмуьрдал ва эменнидал гъил хкажун садрани кьабулдач, терроризм ва экстремизм вири гунагьрикай виридалайни чIехи гунагь яз гьисабзава. Са инсан кьиникь вири инсаният терг хьунихъ галаз сад ийизва.
Чна чи къанажагълувилиз ва адетриз акси яз къвезвай идеологияр, обществода чеб бейкеф хьанвайбур яз гьиссзавайбур обществодиз акси авунин таблигъат тухузвай дестеяр (теченияр) чна кьабулдач. Чна чун ва чи аялар: рухваяр, рушар, сусар, абур гьина аваз хьайитIани, гьакIни жуван хайи район экстремизмдин ва терроризмдин идеяйрин таъсирдикай хуьн герек я.
Чун чи аялрин, абур яшамиш жезвай ва яратмишзавай уьлкведин бахтлу гележегдихъ инанмиш я.
Райондин гьич са мискIиндани чпи чеб хкянавай имамри дин райиж авунин кIвалах кьиле тухудач, абур халкьди сесер гуналди хкяда. Чун чи бубайри виш йисарин идалай вилик амал ийиз хьайи адетдин (традиционный) исламдин терефдарар я, - лагьана ада.
- Къе чи уьлкведи адет хьанвай диндин, кьилди къачуртIа, исламдин тереф хуьзва, мискIинар эцигунин ва диндин рекьяй агьалийрин бязи маса истемишунрин жигьетдай куьмекар гузва, алатай несилрин руьгьдин ивирар хуьнин, спирт квай хъвадай шейэр кьадарсуздаказ ишлемишунихъ галаз женг тухунин, бейгьуш квай шейэр ишлемишунин ва маса татугайвилерин вилик пад кьунин жигьетдай тухузвай кIвалахдин тереф хуьзва.
Гьа са вахтунда райондин гьукумдин къурулушри ислам кIвачел ахкьалдарунин ва халкьдин хъсан адетар гегьеншарунин карда диндин тешкилатриз гьар йикъан куьмекар гузва.