Дашдемир Адилов. И тIвар милли эдебиятдал рикI алайбуруз гьеле фадлай таниш я. Ам I926-йисуз Сулейман-Стальский райондин Зизикрин хуьре кесиб хзанда дидедиз хьана.
КIварчагъа 8-класс ва 1957-йисузни Дербентдин культпросветучилище кIелна акьалтIарна. Сифте хайи хуьре колхоздин клубдин зеведиш яз, гуьгъуьнлайни 26 йисуз анин культурадин КIвалин директор яз кIвалахна.
1957-йисалай эгечIна адан шиирар, фельетонар, критикадин макъалаяр райондин «Колхоздин пайдах», республикадин «Социализмдин пайдах» газетриз, гьакIни лезги журналриз акъатиз хьана ва алай вахтундани ада бегьерлувилелди кIвалахзава. Уьмуьрда активный тереф кьунвай инсанрикай сад тир Дашдемир Хидировичан эсерриз хцивал, метлеблувал ва вахтунин лазимлувал хас я.
Райондин ва республикадин лезги газетрихъ, журналрихъ галаз сих алакъа хуьзвай активный мухбир Дашдемир Хидировичакай 1959-йисуз хуьруьн мухбиррин республикадин совещанидин делегат хьана ва гьа и йи¬суз адаз ДАССР-дин Верховный Советдин Президиумдин Гьуьрметдин грамота гана.
Д. Адилов са шумуд сеферда рай¬ондин, редакциядин Гьуьрметдин грамотаяр, къиметлу пишкешар гуниз лайихлу хьана. Лезги писателрин Ассоциация тешкилунин инициатив¬ный группадик кваз хьайи ам ЛПС-дин член я.
60 йисалай виниз райондин газетдихъ галаз сих алакъа хуьзвай мухбиррикай сад тир Дашдемир Хидировичан цIудралди шиирар газетдин чинра чап авунва.
Ам шииррин са шумуд кIватIалдин сагьиб я.
ЛЕЗГИ ЧIАЛ
Багьа я заз, уьмуьр хьиз, зи лезги чIал,
Ифирнавай чатухъандин къати цIал,
Рекьидалди акъат тийир кIарабрай,
Туруни хьиз акъуддай зун азабрай.
ЧIала тунва чи сивера мез ширин,
Ада чирна алуд ийиз дерт дерин,
Къуват гана гъалиб жедай женгина,
Ам къекъвезва зи манид гьар бендина.
Гьахьна рикIе, къизмишвилин ялав хьиз,
Дуствилелди, стхавилин къулав гъиз,
Руьгь кутуна чак садвилин, ашкъидин,
Чим гузава мерд рикIиз гьар лезгидин.
Рахурзава чIагъан, чуьнгуьр, далдам, тар,
Машгьурзава хуш авазрал чи патар.
Эминанни Сулейманан ял галай,
Тарихдал чан хкиз авай, зар алай...
РикIел хкваш
РикIел хкваш дявед цIаярай тахтайбур,
Концлагерра кашак аман атIайбур,
Инсанфсуз дяведин ялав галукьай,
Жегьил сусар хендеда яз амукьай...
Мад чилерал дявед тIурфан татурай,
Дявекарар терг хьана чаз акурай.
Дуьнья даим ислягь хьурай, я Аллагь,
Чи халкьдин яшайиш жедайвал мублагь.
Шаирриз
Гьуьрметлу шаир юлдашар,
Къе квехъ галаз рахазва зун.
ХьанватIани кьудкъад яшар,
Гьа женгчи яз амазма зун.
Вилералд акурда «алем»
Фикирралди кьатIиз кIанда.
Герек гьар шаирдин къелем
Алмасдилай хциз кIанда.
Чап ийиз вугудай эсер-
Шиир жен вич хьанвай дигмиш.
Лал ийидай туькьуьл мецер,
Чара касдин малдихъ къалхмиш.
Кхьиналди гафар кьуру,
Адакай шиир жедайди туш.
Такурдакай уькIуь-цуру,
Бажарагъ шаир жедайд туш.
Лезги халкьдин кьатIиз дерт-гъам,
Зун гьамиша дердинава.
Яракьдиз элкъуьрна илгьам,
Чиновникрив женгинава.