Аялрин зигьин хкажунин, кьатIунар артухарунин, сифте чирвилер гунин карда школада кIелдай вахтунилай вилик квай яшдин образованидин идарайрихъ еке метлеб ава. Районда ихьтин шумуд идара кардик ква? Анра кIвалахар гьикI эцигнава? И ва маса суалриз жавабар жагъурунин мураддалди чун райондин образованидин управленидин школада кIелдай вахтунилай вилик квай яшдин образованидин идарайрихъ галаз кIвалах тухунин рекьяй кьилин пешекар С. У. Аллагьвердиевадихъ галаз гуьруьшмиш хьана.
- Саядхалум Уружбеговна, районда школада кIелдай вахтунилай вилик квай яшдин образованидин шумуд идара кардик ква? Анра шумуд касди кIвалах-зава? Гьикьван аялар ава?
- Районда ихьтин 11 идара кардик ква: Кьасумхуьрел (3), Герейханован хуьре, АгъастIалдал, Курхуьрел, ВинистIалдал, Кьулан-стIалдал, НуьцIуьгъа, ЦIийи Макьарал ва КIварчагъа. Анра, санлай къачурла, 655 аялди тербия, сифтегьан чирвилер къачузва. Абурухъ галаз кIвалах тухунал 50 тербиячи, 11 музыкальный руководитель, 11 физический рекьяй инструкторар, 6 кас алава образованидин педагогар – санлай 220 кас машгъул я. Педагогрикай 18-дахъ педагогвилин кьилин, 37-дахъ юкьван пешекарвилин образованияр ава, 2 кас Дагъустан Республикадин образованидин отличникар я.
Санлай къачурла, районда школада кIелдай вахтунилай вилик квай яшда авай 3939 аял ава. Абур ясли-бахчайриз желб авуни 18 процент тешкилзава. Аялар школада кIелдай вахтунилай вилик квай яшдин образованидин идарайриз желб авунин закондин истемишунриз килигайтIа, им лап тIимил я.
Алай вахтунда ясли-бахчайра гьар са группада 40-45 аял ава. Им хьун лазим тир кьадардилай хейлин гзаф я. Чаз НуьцIуьгърин ва ЦIийи Макьарин ясли-бахчайра са-са группа ачух хъийиз кIанзава.
Ясли-бахчайриз кьабулун патал 230 аял учетдиз къачунва.
Гьар йисуз ясли-бахчайрай 130-140 аял школайриз физва.
- Ясли-бахчайра авай аялар недай шейэралди таъмин яни? Абурун сагъламвал хуьн гьи гьалда ава?
- Виликдай ясли-бахчаяр совхозрин балансдал алай. 2004-йисалай абур вири РУО-дин балансдал хканва. Школада кIелдай вахтунилай вилик квай яшдин образованидин вири идараяр недай шейэралди «Мастер» ООО-ди таъминарзава. Гьар са аялдиз йикъа 35 манатдин къимет авай тIуьн гузва.
Сагъламвал хуьникай рахайтIа, и карда чпихъ махсус пешекарвилин образование, тежриба авай духтурри зегьмет чIугвазва. Эхиримжи 10-15 йисан къене аялар ясли-бахчайра тIуьр шейэрилай отравить хьайи, аялрик массовый къайдада инфекционный азарар акатай дуьшуьшар хьанач.
- Саядхалум Уружбеговна, школада кIелдай вахтунилай вилик квай яшдин образованидин идарайрин дараматрикай, анрин материально-технический базадикай вуч лугьуз жеда? Анагар хъуьтIуьн шартIара кIвалах авуниз гьазур яни?
- «Сулейман-Стальский район» муниципальный райондин Кьилин везифаяр тамамарзавайди тир Штибег Гьажимегьамедович Мегьамедханован тапшуругъдалди вичик зун, администрациядин архивдин отделдин начальник Р. Исламова, РУО-дин пешекар Г. Мегьамедрасулова квай комиссияди октябрдин вацран сифте паюна 11 ясли-бахчадин дараматар, абурун материально-технический база авай гьал ахтармишна. Малум хьайивал, Кьасумхуьруьн 2-нумрадин ясли-бахча типовой къайдадин, амайбур ясли-бахчаяр патал туькIуьрнавай типовой тушир дараматра ава. Анагар ремонт авун патал чкадин бюджетдай 2008-йисуз 271890, 2009-йисуз 459380 манат пулунин такьатар ахъайна.
Тек са ЦIийи Макьарин ясли-бахча (заведующая З. Мирзоева) квачиз, амайбура гигиенадин, педагогикадин, эстетикадин истемишунрихъ галаз кьазвай аялрин мебель, физкультурадин такьатар, инвентарь, музыкальный инструментар ва лазим маса шейэр бес жезвач.
Ясли-бахчайрин дараматар куьгьнебур я. ИкI, Кьасумхуьруьн 1-нумрадин ясли-бахча (заведующая Т. Мейланова) 1937, Герейханован хуьруьн ясли-бахча (заведующая У. Гьабибова) 1964-йисуз эцигнавай дараматра ава.
Санлай къачурла, 7 ясли-бахчадин дараматар капитальнидаказ ремонт хъувунин чарасузвал ава. Кьасумхуьруьн 1-нумрадин, Герейханован, ЦIийи Макьарин хуьрерин бахчайрин дараматрик квай дакIарар куьгьне хьанвайбур я, абур дегишардай вахт алатнава, КIварчагърин, Курхуьруьн, Кьулан СтIалрин ясли-бахчайрин дараматрин къаварал алай шифер дегишарна кIанзава.
НуьцIуьгърин ясли-бахчадин дараматда ракьун пичер эцигнава, им ихтияр авай кар туш. Ина пардалди чими ийидай система тухун чарасуз я.
Кьасумхуьруьн 1-нумрадин ясли-бахчада аялрин кроватар, 2-нумрадин ясли-бахчада стулар, простынар бес жезвач.
- Аквазвайвал, школада кIелдай вахтунилай вилик квай яшдин образованидин идарайра хъувуна кIанзавай кIвалахар ама. Абур гьялун патал вуч серенжемар кьабулзава?
- Эминхуьре ва ихьтин чIехи маса хуьрера хьайитIани ясли-бахчаяр ачухун чарасуз я. Чна винидихъ лагьайвал, са шумуд хуьре авай ясли-бахчайрин дараматар куьгьне хьанва, абур ишлемишунин вахтар фад алатнава. Саки вири ясли-бахчайрин материально-технический база зайиф я, чими ийидай система дегишарун лазим я. Месэлаяр мадни ава. Лагьана кIанда, чун рахазвай образованидин идарайрин патахъай, гьакIни бицIекриз къулай шартIар яратмишун патал райондин руководстводи, РУО-ди еке кIвалах тухузва. Гьавиляй умуд кутаз кIанзава, абурун чалишмишвилер себеб яз, и рекье кIвалахар вилик фида.
- Чи суалриз жавабар гунай чухсагъул
