ЦIийи ктабар

М. Бабаханован кьве ва кьуд цIарцIин, чпихъ са бязи шаирри кхьизвай поэмайрилайни дерин ва чIехи метлеб авай шиирар гекъигдай кас завай гьич фикирдизни гъиз жезвач.
Гьакъикъатдани, М. Бабахановахъ еке бажарагъ, фикиррин деринвал, чIалан гуьрчегвал ава, абур ишлемишиз чинни ийизва адаз.
Вичикай Майрудина кхьизва: «Зун кьведра бахтлу кас я: за жуван уьмуьр аялризни шиирриз бахшна. Вуч ава абурулай михьи, гуьрчег!... Зун, ихтилатрай, диде, кIвачерик ич акатна, алукьна, са шумуд йикъан фад дуьньядиз атана. Къведайла тади хьана – амма хъфиз тади квач».
Вичикай рахадайла Инсан, Шаир, Муаллим гафар чIехи гьарфунилай кхьиниз лайихлу тир Майрудин Бабаханова кIелзавайбурал мукьвара багьа савкьват агакьарна: Дагъустандин ктабрин издательствода адан «Ракъинин сухта» тIвар алай цIийи ктаб чапдай акъатна. Бязибуру лугьунни мумкин я: ракъинин сухта – им вуч лагьай гаф я? И суалдиз шаирди «Ракъинин сухта» тIвар алаз кхьенвай, и ктабда гьатнавай шиирда жаваб гузва. И шиирдай адаз вичиз кьетIен бажарагъ, устадвал, илгьамдин пай гьинай атанатIани чир жезва:
Кьил тик кьаз чирна заз хайи дагълари,
Каспийдини – накъварикай гьуьл ийиз.
Вердишарна цIайлапанрин  цIаяри
«Лезгинкадал» цIелхем ягъдай кьуьл ийиз.

Илгьамдин цIай зак ракъини кутуна
Пай гана заз ада вичин экуьнин.
Вири тарсар за чиливай къачуна,
Тек шиирра – сухта я зун ракъинин!
Эхь, сухта – им ученик лагьай гаф я. Майрудин Бабахановаз дуьнья вичин вилерай аквазва, гьар са вакъиадиз ада вичин къиметни гузва. Им анжах М. Бабаханов хьтин чIехи дережадин шаирдиз-гафарин устаддиз хас кар я.
Шаирдин цIийи ктаб «Илгьамдин геле», «Вири вун я, кIаниди», «ГъвечIи шиирар», «Хъверни шел какахьна», «Балладаяр, поэма», «Сир це, дуьнья» паярикай ибарат я.
Майрудин Бабаханован гьи шиир къачуртIани, ана вири ава: инсандин философия, психология, уьмуьр, яшайиш, къанажагъ, гьакъикъат, мана-метлебдин деринвал, везинлувал, девлетлувал, образрин цIийивал, жанлувал, рифмайрин кутугайвал...
Шаир М. Бабаханов халкьдин арада ава, адаз инсанар, абурун хийир кIан я. Килиг кьуд цIарцIин са бендина ада вуч кхьизватIа:
Заз инсанар вири-вири масан я
Яд ксарни, гьеле таниш тахьанвай:
Абур гьар сад зи играми мугьман я,
Мехъерик хьиз, зи уьмуьрдик  атанвай.
ЦIийи ктабда – «Сир це, дуьнья» паюна – Майрудин Бабаханова кхьенвай са, кьве, кьуд цIарара мана-метлебдин, философиядин, камалдин фикирар ава:
Акьул пулунихъ къачуз жедач. Акьуллуяр – жеда.
Чун вири къекъверагар я – чун вири бахтунихъ къекъвезва.
Эрекь ширин хьайидан кьисмет туькьуьл жеда...
«Ракъинин сухта» ктабдикай, ада гьатнавай эсеррикай, шаирдин бажарагълувиликай гзаф кхьиз жеда. Амма за зи вилик ахьтин везифани эцигзавач, вучиз лагьайтIа, Майрудин Бабаханован дережадин шаирдин эсерриз къимет гудай алакьунарни захъ авач. Са кар завай якъин лугьуз жеда: виртIедин кIуьгьуьвал чир хьун патал адан дад акуна кIанда. «Ракъинин сухтани» къачуна кIела, квез адан «емишрин» дад чир жеда.
ЦIийи ктаб чапдай акъатун мубарак авуналди, чаз Майрудин стхадихъ яратмишунрин рекье мадни чIехи агалкьунар, гуьзел жавагьирралди инсанар шадарзавай шаирдихъ сагъламвални шадвал хьана кIанзава.