И йикъара чи махсус корреспондент суддин приставрин Федеральный къуллугъдин Дагъустан Республикадин С-Стальский райондин суддин приставрин отделдин начальник Булханов Гьажиомар Алиомаровичахъ галаз гуьруьшмиш хьана ва адавай и отделдин кIвалахдикай суьгьбет авун тIалабна.
Агъадихъ чна адан суьгьбет гузва.
Куьруь справка: Гь.А.Булханов 1975-йисуз Алидхуьрел дидедиз хьана. Кьасумхуьруьн 2-нумрадин юкьван школа акьалтIарна. 1999-йисуз ДГУ-дин юридический факультет хъсан чирвилер аваз куьтягьна. 2001-2006-йисара С-Стальский райондин суддин приставрин отделда суддин пристав- исполнитель яз кIвалахна. 2006-йисан февралдилай Кьурагь райондин суддин приставрин отделдин начальник яз кIвалахна. 2007-йисан апрелдилай чи райондин суддин приставрин отделдин начальник я. Ам юстициядин младший советник я. Эвленмиш хьанва, хзан ава.
-Куь отделда шумуд кас ава ва абурун хиве вуч ава?
- Чи отделда вири 11 кас ава. Абурукайни сад заместитель ва 3 касни суддин къарарар кьилиз акъудзавайбур я. 4 кас приставрини судар кьиле тухудайла анра къайда-низам хуьн таъминарзава. Чахъ гьакI са кас дознавателни ава.
-Куь къуллугъдин асул везифаяр квекай ибарат я?
-Чи кIвалахдин кьилин везифайрик судрин (райондин суддин, мировой, арбитражный судрин) къарарар кьилиз акъудун, судрал къайда хуьн, аялрин алиментар гун таъминаруникай ибарат я. Идахъ галаз сад хьиз, талукь къуллугъриз гузвай административный вири наказаниярни чалай физвайди я.
Алай йисакай алатнавай 10 вацра чна 2747 исполнительный производство кьиле тухванва, абурукайни 652 судрин къарарар, амайбурни маса организацийрилай атанвайбур я. И девирда чна 2134 исполнительный производство акьалтIарнава. Абурукайни 1907 производство пулар вахчунихъ галаз, 169 аялрин элементрихъ галаз алакъалу я. И месэладиз чна кьетIен фикир гузва ва и кардал са исполнитель машгъул я. Алай вахтунда аялрин алиментар таганвай 32 кас жагъурун патал РОВД-диз талукь материалар рекье тунва. Чеб чкадал алаз къастунай пул тагузвайбуруз чна сифте таъкимарзава, ахпа биржадик экечIун патал куьмек гузва, я тахьайтIа эменни тулкуниз акъудзава. Эгер 4 вацран вахтунда алиментар тагайтIа РФ-дин УК-дин 157-статьядин бинедаллаз уголовный дело къарагъарзава. Алай йисакай алатнавай 10 вацран вахтунда ихьтин 5 дело къарагъарна. Абурай судди талукь къарарарни акъуднава. Эгер ахьтиндаз доход къведай рекьер аваз хьайитIа чаз адакай 50 процент кьадай ихтияр ава. Эгер доход аваз 2 вацралай виниз вахтунда бурж вахкун тийиз хьайитIа 70 процент пул кьадай ихтияр ава, вични эгер талукь документар, шагьидар аваз хьайитIа, чебни суддин къарардалди.
-Ихьтин месэлайрин ва маса жермейрин гьакъиндай агьалийривай куь патав мусс ва гьикI къвез жеда?
-Агьалийривай хабар кьадай са кардин патахъай чи агъадихъ галай служебный телефондин нумрайриз зенг ийиз жеда: 89882932703 ва я абур, хемис юкъуз йикъан сятдин 4 далай 8 далди чкадал кьабулда. Начальникди агьалияр гьар вацран сад ва пуд лагьай гьафтейра киш юкъуз пакаман сятдин 10 далай сятдин садалди кьабулда. Йисакай алатнавай 10 вацра зи патав 20 кас атана, абурукайни 19 кас алиментрин патахъай.
- Судри алиментрин гьакъиндай къарарар акъуддайла вуч фикирдиз къачузва ва чпихъ мумкинвал авачирбуруз кьезилвилер авани?
-Судри алиментрин гьакъиндай къарарар доходрин кьадардиз килигна акъудзава (са аялдиз 25 процент, 2 даз 33 процент, 3 ва адалай виниз аялар аваз хьайитIа доходдин 50 процент). Эгер доход авачиз хьайитIа са тайин кьадар пул вахчунин къарар акъудда. Таганвай алиментрин кьадарни чна зегьметдин агъа кIанин мажибдин кьадардиз килигна дегишарзава. Алай вахтунда РФ-да зегьметдин агъа кIанин мажибдин кьадарди 4330 манат тешкилзава.
-Бурж вахкудай мумкинвал авачиз хьайитIа ам тIимиларунин патахъай суддиз арза гуз жедани?
-Эхь. Вири терефар веревирд авурдалай гуьгъуьниз суддивай ам тIимиларунин ва я алудунин къарар кьабулиз жеда.
-Алай девирда гзаф буржар алайбур абур вахкуникай кьил къакъудиз гьатта маса уьлквейриз физвай дуьшуьшарни жезва. Куь кIвалахдин девирда ихьтин дуьшуьшар хьанани ва я ахьтинбурун вилик пад кьаз жезвани?
-Эхь, алай йисуз ихьтин 3 дуьшуьш хьана. Абурукай сад алай бурж вахкана фена. Чпихъ загранпаспортар авай амай кьве касдин патахъай абур уьлкведин сергьятдилай ахъай тавунин патахъай, яни абурал къадагъа алайдан гьакъиндай УФМС хабардар авуна. Эхь, гьикьван кьуьруькар авуртIани алиментрин бурж гьикI хьайитIани вахчудайди я . Яни аялдин 18 йис тамам жедалди.
- Гьажиомар Алиомарович, алай девирда гзафбуру банкрай пулунин кредитар къачуз чпин дердияр туькIуьрайла буржар икьрарда къалурнавай вахтара вахкун тийиз татугайвилер арадал гъизва. Ихьтин дуьшуьшар авани ва квел и жигьетдай кIвалахда гьихьтин четинвилер гьалтзава?
-Эхь, чи учетда Кьасумхуьрел алай Россельхозбанкдай къачунвай кредитрин пулар вахкун тийизвай 6 кас, гьакIни абурун 12 кас поручителар ава. Абурун гьакъиндайни исполнительный производствояр ава. Абуру чпи бурж вахкуникай гьар себебралди кьил къакъажайтIа а бурж поручителривай вахчудайди я.
Четинвилерикай лагьайтIа, чаз ГИБДД-дай хквезвай штрафрин патахъай четинвал ава. Чи исполнительный производстводин чIехи пай абуру тешкилзава. Яни са виш манат штрафдин пул вахчун патал яргъал хуьруьз фена кIанзава. РФ-дин закондин 112-статьядин бинедаллаз штрафдин пул гун патал 5 югъ вахт тайинарзавайди я. Эгер физический лицоди и девирда штрафдин пул тагайтIа гуьгъуьнилай адал 500 манат исполнительный сбор къведа. Виликдай са виш манат штрафдин пулунал 5 югъ алатнавайла 7 процент алава яз къвезвай. Гила кумай буржунин кьадардилай аслу тушиз 5 югъ алатайла физический лицодал 500 манат, юридический лицодални 5 агъзур ва адалай артух алава жерме къвезва. Чи райондин газетдикай менфят къачуналди, за агьлийривай чпик кумай буржар, жермейрин пулар вахкун тIалабзава. И кар авун патал гузвай 5 югъ вахтни а касдин гъиле талукь постановление вахкай йикъалай гьисабзавайди я.
