ЦIийи йисан тебрик

ЦIийи йисан межлисар чи халкьдин уьмуьрда хзан вири санал кIватI жезвай хъсан сувариз элкъвенва. ЦIийи йисан вилик, адет тирвал, гьар са касди, гьар са коллективди, карханади акъатнавай йисан нетижаяр кьазва, кьилиз акъатай крар веревирдзава, гележегда вилик цIийи умудар эцигзава ва абур кьилиз акъудун патал рекьер аннамишзава.
Алатзавай йисуз чи уьлкведа важиблу общественно-политический вакъиаяр кьиле фена. Гьукуматдин мягькемвал таъмин хьанва, яргъал тир гележе¬гда вилик финин важиблу терефар раижнава. Россиядин Федерациядин Пре¬зидент Дмитрий Медведева Федеральный Собранидиз рекье тур вичин Чарче 2010-йисуз уьлкведин вилик акъвазнавай кар алай терефрин гьакъиндай ачухдаказ лагьанва. Ана къалурнавай политический рекьин терефар амай дагъустанвийрихъ галаз чнани хуьдайдал са шакни алач.
Гзаф четинвилерал расалмиш хьанатIани, Дагъустанда чи халкьариз асирралди хас яз хьайи, миллетрин арада, динрин арада меслятвал аваз хьунин гьалар, гьуьрметлувал хвена. И кIвалахрин еке шагьид 11-октябрдиз Дербент шегьердин кьил хкядай сечкияр хьана. Абур сечкияр хьанач. Вучиз лагьайтIа хкягъайбур сечкичияр ваъ - республикадин кьилевайбур ва ОМОН хьана. Республикадин вири дережайрин властдин органри Россиядин, Дагъустандин Конституцийриз, къанунриз акси гзаф кьадар серенжемар кьабулна, абурун истемишунар векъидаказ чIурна. Кьиле тухвай гьахъсузвилерин гьакъиндай сифте Дербент шегьердин судди, ахпа Дагъустан Республикадин Верховный судди 11-октябрдиз Дербентда сечкияр кьиле тефейдан гьакъин¬дай дуьз къарар акъудна, гьахълувал гъалиб хьана. Чи гьукуматдин Прези¬дент Д.А. Медведевани вичин ачух рахунра абурун къуват артухарна.
Чи райондани общественно-политический, экономикадинни яшайишдин гьаларни, аквадайвал, мадни пайгардик акатнава. Власть обществодиз мукьва авунин, властдинни обществодин арада дуьзгуьн алакъаяр тайинарунин, гражданвилин обществодин къурулушар вилик тухунин жигьетдай тайин кIвалахар кьиле тухванва.
Алатзавай йисуз рекьер туькIуьрунин, хуьрер хъвадай ва дигидай целди таъминарунин к1валах хъсанарунин, газ тухунин жигьетдай чIехи кIвалахар бегьемарнава. Образованида, здравоохраненида, хуьруьн майишатда, важиб¬лу милли проектар уьмуьрдиз кечирмишуни и хилер хейлин дережада аваз хъсанардай мумкинвал гана.
Райондин экономикадин диб хуьруьн майишат я. И хилез чна чIехи фикир гузва ва гележегдани гунни хъийида. Алай вахтунда райондин сергьятда 16 хуьруьн майишатар, 1051 КФХ-яр, 17867 ЛПХ-яр кардик ква. Бес кьадар хуьруьн майишатдин техника авачиз, авайбурни куьгьне хьана ишлемишиз тахьун себеб яз, гзафбурувай чиликай бес кьадарда менфят къачуз жезвачир. И кар фикирда кьуна, вири жуьрейрин майишатар техникадалди таъминару¬нин мураддалди «Куьре-Агро» МТС арадал гъанва, герек техника къачунва. И кIвалах  чна  гележегда мадни  хъсанарда.  Гьакъисагъвилелди зегьмет чIугвазвай майишатдиз, арендатордиз, кьилдин ксариз гьукуматдин патай вири жуьредин куьмекар гуда.
Районда хцидаказ акъвазнавай месэлайрикай сад районэгьлияр хъвадай ва дигидай целди таъминарунинди я. И кар патал яд физвай къубуяр гатфарин чуьлдин кIвалахар башламишдалди ремонт авуна куьтягьда.
Идалайни гъейри, 2012-йисуз Сардархуьр-Дарк1ушкъазмаяр водопровод эцигна куьтягьда, эцигунрин са кьадар кIвалахар алатзавай йисуз авунва, йигин еришралди ва тешкиллудаказ физва. Вири район патал адан метлеб лап чIехиди жеда, гуьне патан хуьрер квачиз, амай вири чкаяр булдиз гьам диги¬дай, гьамни хъвадай целди таъминарда. Гьа водопроводдай КIварчагъ дередизни яд фида.
Кьилдин ксарин пулунин такьатралди акъатзавай йисуз Цмуррин хуьре Шайдаеврин тIварунихъ галай кIелунинни спортдин Центр, Алкьвадрал Гьасан-Эфендидин музей эцигна, Кьулан ва АгъастIалдал физвай рекьер чара жезвай чкадал алай «Пуд булахар» цIийикIа туькIуьр хъувуна, къулайвилер артухарна, КIварчагъ дереда «КIварчагъ» ООО тешкилнава. Гележегдани ин¬вестиционный проектар кардик кутада. Ц1ийи хуьр куьтягь жезвай чкадал спортдин Дворец эцигиз ва ветеранрин парк кутаз башламишда.
Гъиле авай йисуз СтIал Сулейма-нан кIвал-музей капитальный ремонт авуна. ВинистIалрин хуьре админис-тративный ва врачебный амбулато-риядин дараматар эцигунин кIвала-хар башламишнава. Абур алукьзавай йисан 1-паюна акьалтIарун лазим я.
«Кавказ» федеральный шегьре-дилай райондихъ элкъвезвай къекъуьндал Дагъустандин халкьдин шаир СтIал Сулейманаз памятник, гуьзел парк эци¬гиз башламишнава, гьамни алукьзавай йисуз куьтягьда.
Чна кьилин фикир образованидин ва здравоохраненидин хилера вилик акъвазнавай месэлайриз гузва ва гунни хъийида.
Школайрин материально-тех-нический база хъсанарунин рекьяй 2009-2015-йисар патал Программа туькIуьрнава ва кардик акатнава.
ЦIийи кIелунин йисан вилик райондин вири школайра ремонтар авуна ва кьуьд четинвилер ацалт тавуна кечирмишун патал вири серенжемар кьабулна. ГъвечIи аялриз чими тIуьнар гунин кIвалах технологийрин истемишунриз жаваб гудайвал тешкилнава. ЦIийи Макьарал аялрин бахча ачухнава.
Инсанрин виридалайни чIехи девлет, гьелбетда, сагъламвал я. Ам хуьн ва мягькемарун медицинадин идарайрин работникрилай гзаф аслу я.
И кардин важиблувал аннамишу-налди, чна медицинадин идарайрин ма¬териально-технический база мягькемаруниз, медработникриз кIвалахдай къулай шартIар ярат-мишуниз еке фикир гузва. Алукьза-вай йисуз ЦРБ-дин дарамат капиталь-ный ремонт авуна ва герек медтехни-кадалди тадаракламишна, Кьибле-патан Дагъустанда авачир хьтин больницадиз элкъуьрда.
Чна дяведин ветеранриз ва абурухъ галаз сад авунвайбуруз, Афгъанис-тандин вакъиайрин, Чернобылдин АЭС-дин авариядин бедбахтвилер арадай акъудунин иштиракчийриз гьамиша кьетIен фикир ва куьмекар гун лазим я. Алатай йис и жигьетдай хъсанди хьана.
Районда культурадин, физ-культурадин ва спортдин, жегьилрихъ галаз кIвалах тухудай месэлайриз, абурун материально-технический база хъсанаруниз кьетIен фикир гузва. Хейлин чкайра ремонтар авуна, абур спортивный алатралди таъминарнава. Райондин культу-радин Дворец капитальный ремонт авуна куьтягьда.
2009-йис райондин культурадин уьмуьрда лишанлуди хьана. Ам «Сулейманан йис» лишандик кваз кьиле фена. СтIал Сулейманан поэзиядин югъ, Ахцегьа кьиле фейи лезгийрин «Шарвили» къагьриман-вилин эпосдин сувар еке активвал ва тешкиллувал аваз кьиле фенва.
Чна райондин къанун-къайда хуьдай органри общественностдихъ ва государстводин властдин органрихъ галаз профилактикадинни таъкимардай кIвалах мадни хъсана-рун истемишзава. Агьалийрин ихтиярар ва азадвилер гьакъикъатда хуьн таъминарун, тахсиркарвилерихъ галаз женгина аквадай хьтин нетижаяр къазанмишун кIевелай истемишда.
Гьуьрметлу районэгьлияр!
Чна фейи рехъ, авур крар, вилик кумай месэлаяр, кIанзни-такIанз кIвалахда хьайи гъалатIар веревирд авурла, чун ахьтин фикиррал къвезва хьи, чи районда 2009-йис санлай секинди, еке четинвилер, рикIер къарсурдай вакъиаяр тахьайди хьана. Чна къазанмишнавай агалкьунар - ибур сифтени-сифте гьар са районэгьлидин, чи вири халкьари дурумлудаказ зегьмет чIугунин нетижа, властдин вири хилери, чкадин самоуправленидин органри, гражданвилин къурулушри пай-гардаказ санал кIвалахунин нетижа я. Вири и крарай за квез сагърай лугьузва ва, за умуд кутазвайвал, икI бегьерлудаказ санал кIвалахун ЦIийи йисузни давам жеда.
Чун ихьтин мад са кардал инан-миш хьана хьи, гъил-гъиле кьауна дуствилелди, садлагьана рикIиз язавай гьиссериз рехъ тагана сабурлудаказ кIвалах авуртIа, чна гьалтзавай четинвилер регьятдиз алудда, чахъ чи яшайиш, агьвал-лувал хъсанардай мумкин-вилер, шартIар-вири ава. КIанза-вайди абурукай халкьдин гележег патал менфят къачун я. И кар патал чна вирида къуватар, ниятар сад авуна намуслудаказ зегьмет чIугун лазим къведа. Чна гьакI жедайдахъ инанмишвални ийизва.
Гьуьрметлу районэгьлияр!
Къуй алукьзавай ЦIийи йис еке бахтар, шадвилер, ислягьвал, адалатлувал галайди хьурай!
Заз ЦIийи йисан вилик квай и нянихъ райондин депутатрин Собранидин, администрациядин ва гьакI жуван патай районэгьлийрин гьар са хзандихъ сагъламвал, ислягьвал, хушбахтвал хьун лап рикIин сидкьидай кIанзавайди къалурдай ихтияр це.
Квез ЦIийи йис мубаракрай, играми районэгьлияр!