Винидихъ къейднавай девирда и жигьетдай райондин суддин судьяяр 2007-йисуз 16 касдин гьакъиндай 13, 2008-йисуз 11 касдин гьакъиндай 11 ва алай йисакай алатнавай 9 вацрани 7 касдин гьакъиндай 7 уголовный делойриз килигна.
2007-йисуз райондин суддиз бейгьуш квай ва психотропный шейэрихъ галаз алакъалу тир 16 касдин гьакъиндай 13 уголовный дело атана, са дело адалай виликан йисакайни килиг тавуна амай. 12 уголовный делодай талукь къарарар акъудна. Са делодай чеб кефсуззавай 2 касдин гьакъиндай, мажбури серенжемар кьабулуналди, делодиз килигна. Йисан эхирдай и жигьетдай килиг тавунвай са дело амай. 2008-йисуз 10 касдин гьакъиндай 10 делодиз килигна. 9 делодай къарарар акъудна. 2 делодиз мажбури серенжемар кьабулуналди, яни вири 11 делодизни килигна. Килигай делойрай 9 касдиз жазаяр гана, 2 касдин гьакъиндай медицинадин мажбури серенжемар кьабулна.
2009-йисан 9 вацра суддиз 8 касдин жигьетдай 8 уголовный дело атана. 5 уголовный делодай тахсиркарвилер субутарунин къарарар акъудна. Са делодай производство акъвазарна. Са делодиз медицинадин къайдадин мажбури серенжемар кьабулуналди килигна. Килигай делойрай 5 кас жазаламишна, 2 касдин гьакъиндай производство акъвазарна, са касдин гьакъиндай медицинадин къайдадин мажбури серенжемар кьабулна.
Делилри сутарзавайвал, ихьтин категориядин делойриз килигдайла райондин суддин судьяйри процессуальный ва материальный законрин истемишунрал амал ийизва ва абуруз законда тайинарнавай вахтара килигзава, тахсиркаррин гьакъиндай закондин истемишунрихъ галаз кьадай бинеллу къарарар акъудзава.
Чна винидихъ къейд ийизвай девирда райондин суддин судьяйри, приговорар акъудуналди, 26 уголовный делодай 28 кас жавабдарвилиз чIугуна: 4 кас жерме авуна, 8 кас, туьхкIуьр хъийидай вахт гуналди, шартIуналди азадвиликай 16 кас, тайин вахтаралди азадвиликай магьрум авуна. Абурукайни 3 кас умуми режимдин, 13 касни кIеви режимдин колоннийриз рекье туна, абурукайни 10 кас алава яз жермени авуна.
Винидихъ къалурнавай делойрай жавабдарвилиз чIугурбурун личностриз килигайла, малум жезвайвал, абурукай 10 кас виликдайни уголовный жавабдарвилиз чIугунвайбур я.
И девирда судди кассационный къайдада 5 касдин гьакъиндай 4 уголовный делодиз килигна ва кьабулай къарарар дегишвал авачиз туна, са касдин гьакъиндай приговор акъвазарна.
Здравоохраненидин виридуьньядин организациядин экспертри къейд ийизвайвал, инсаниятдин сагъламвал патал наркомания еке хаталувилиз элкъвенва. Дуьньядин сообщество и тIегъуьндихъ галаз женг чIугвадай кар кьетIдай серенжемар кьабулиз, рекьер жагъуриз алахънаватIани наркоманрин кьадар йисалай-суз артух жезва. Чи уьлкведани жаза гунин серенжемар мадни кIеви ийизва.
И жигьетдай чаз агьалияр мад сеферда РФ-дин УК-дин бязи статьяйрихъ галаз танишариз кIанзава.
ИкI, РФ-дин УК-дин 231-статья чпик бейгьуш квай къадагъа алай набататар законсуз битмишаруниз талукьарнава. И статьядин 1-паюна къейднавайвал, чеб битмишарунал къадагъа алай набататар, гьакIни чпик бейгьуш квай канабдин сортар, хвешхвеш (мак) ва я маса набататар цунай ва битмишарунай 300 агъзур манатдал кьван фидалди жерме ийизва ва я кьве йисан вахтундал кьван тахсиркарвал авурдан мажиб ва я адан маса доходдикай пул кьада ва я кьве йисал кьван фидалди азадвиликай магьрум ийида. Гьа и статьядин 2-паюна къейдзава: гьа и крар виликамаз меслят хьанвай са шумуд касди ва я тешкил хьанвай са дестеди авунваз ва я гзаф кьадарда аваз цанваз ва битмишарнаваз хьайитIа пуд йисалай 8 йисал кьван фидалди азадвиликай магьрум ийизва.
228-статьядин 1-паюна къейдзавайвал, бейгьуш квай, психотропный шейэр ва я абуруз тешпигь маса шейэр гьасилунай маса гунай ва масанриз ракъурунай 4 йисалай 8 йисал кьван фидалди вахтунда азадвиликай магьрум ийизва. Эгер гьа и гьерекатар виликамаз меслят хьанвай инсанрин са дестеди авуртIа, гьакIни гзаф кьадарра аваз авуртIа ва я вичин 18 йис тамам хьанвайда, виликамаз чиз, яшар тамам тахьанвайдан гьакъиндай авунваз хьайитIа тахсиркарар 500 агъзур манатдал кьван кьадарда аваз пулунин жермени галаз 5 йисалай 15 йисал кьван вахтунда азадвиликай магьрум ийизва.
Эгер и статьядин 1 ва 2-паяра тайинарнавай гьерекатар тешкиллу са дестеди авуртIа, я тахьайтIа вичин къуллугъдин ихтияррикай менфят къачуналди сад авунваз хьайитIа ва я вичин 14 йис яш тамам тахьанвайдан жигьетдай виликамаз чиз авунваз ва я гзаф кьадарра авунваз хьайитIа, тахсиркарар са миллион манатдал кьван пулунин жермени авунихъ галаз санал 8 йисалай 20 йисал кьван фидалди вахтунда азадвиликай магьрум ийизва.
228-статьяда тайинарнавайвал, бейгьуш квай, психотропный шейэр ва я абуруз тешпигь авай маса шейэр законсуз гзаф кьадарра арадал гъайитIа, гьазуриз, хуьз, санай масаниз тухуз, маса гунин макьсад авачиз гьялиз хьайитIа, 40 агъзур манатдал кьван фидалди пулунин жерме ийида ва я 3 вацралди кьван тахсиркардин мажибдикай ва я маса доходрикай пул кьада, я тахьайтIа 3 йисал кьван фидалди вахтунда азадвиликай магьрум ийида.
Эгер вири гьерекатар лап гзаф кьадарра аваз авунваз хьайитIа, тахсиркарар 500 агъзур манатдал кьван фидалди жерме авуналди, 3 далай 10 йисалди кьван вахтунда азадвиликай магьрум ийида ва я тахсиркардин 3 вацрал кьван фидалди мажиб, я тахьайтIа маса доходдикай 3 йисал кьван фидалди пул кьада.
Эхь, законар чир тахьуни садни жавабдарвиликай азад ийизвач.
Делилри къалурзавайвал, тахсиркарар жазаламишдайла судри РФ-дин УК-дин 6 ва 60-статьяйрин истемишунрал амал ийизва. Ганвай жазаярни асул гьисабдалди а тахсиркарвилин общественный хаталувилин характердихъ ва дережадихъ, тахсиркардин личностдихъ галаз кьадайвал ганва.
М. М. АЙБАТОВ, райондин суддин председатель.
