Дишегьли диде-вах я, дишегьли руш-свас я, дишегьли вафалу юлдаш-кIвални къул хуьзвай кас я. Чпин дережа Шалбуз дагъ хьиз чIехи тир дидеяр, тариф авуниз лайихлу тир маса дишегьлияр чи хуьрера гзаф ава. Гьавиляй дишегьлийрин суварин йикъахъ галаз алакъалу яз газетдиз макъала кхьин патал зи фикирдиз са шумуд дишегьли атана. Амма суал масакIа акъвазна: никай кхьин, вуж тан? И суалди фикирлу авунвайла, салам гана, зи иран стхадин свас жезвай чуьхверхуьруьнви Рагьимханова Абидат Казимхановна атана. СССР-дин Верховный Советдин депутат хьайи, яргъал йисара район, хуьр-кIвал патал зегьмет чIугвазвай дишегьли. Гьа икI зи суалдиз жавабни жагъана.
1.Уьмуьрдин камар
1956-йис. Чуьхверхуьрелай тир Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчи, вичин гъиляй гьар са кIвалах къвезвай устIар Казимханан ва колхозда малдарвиле кIвалахзавай ФатIиматан хзанда 4-велед яз Абидат дидедиз хьана. Гуьгъуьнилай и хзан, хуьруьн жемятдихъ галаз, арандиз куьч хьана. 1974-йисуз жегьил руша Чуьхверхуьруьн патав гвай ЦIийи Макьарин юкьван школа акьалтIарна. Гьа и йисуз А. Рагьимхановади вичин зегьметдин рехъ Герейханован тIварунихъ галай совхоздин 3-отделенида майвачивилин звенодин звеноводвиле кIвалах авунилай башламишна. Жегьил руш яз, ам са куьруь девирда неинки совхозда, гьакI районда, республикада кIвенкIвечи майвачийрин жергедиз экъечIна. 1976-1978-йисара А. Рагьимхановадин звеноди помидорар кIватI хъувунин планар 200-250 процентдин кьилиз акъудиз хьана.
А. Рагьимхановади Дербентда, Махачкъалада кьиле фейи кIвенкIвечийрин совещанийра иштиракна, анрал вичин кIвенквIечи тежрибадикай суьгьбетар авуна.
А. Рагьимхановадин намуслу зегьмет ВЛКСМ-дин ЦК-дин «Золотой колос», «Молодой гвардеец пятилетки» значокар, ВЛКСМ-дин Дагъустандин обкомдин, ВЛКСМ-дин райкомдин, совхоздин дирекциядин патай Гьуьрметдин грамотаяр гуналди къейдна.
Эхь, намуслу зегьметди чуьхвер-хуьруьнви лежбер рушан тIвар районда, Дагъларин уьлкведа машгьур авуна.
2. Уьлкведин кьилин органда.
1979-йис. И йис Абидат Казимха-новнадин уьмуьрда кьетIенди, лишан-луди хьана. Белки ада вичини гуьзле-мишначир жеди. Намуслу зегьметдиз, кIвалахда къазанмишай агалкьунриз, район, общество патал ийизвай хийир-лу кIвалахриз, инсанвилин ерийриз килигна и йисуз А. Рагьимханова халкьди уьлкведин кьилин органдин – СССР-дин Верховный Советдин депутатвиле хкяна. Дагъви рушан къайгъуяр мадни гзаф хьана.
Москвада Кремлдин ЧIехи дворецда кьиле фейи сессияр, уьлкведин руководителрихъ, тIвар-ван авай политикрихъ, машгьур ксарихъ галаз кьиле фейи гуьруьш-мишвилер, меркезда, Ленинградда, Минскда, Волгоградда, Махачкъалада ва маса шегьерра кьиле фейи чIехи дережайрин мярекатра иштиракун-ихьтин вакъиаяр Абидат Рагьимханова-дин рикIел къени алама, гележегдани аламукьда. Ахьтин легьзеяр бейнидай акъатдайди туш.
СССР-дин Верховный Советдин депутат яз, Абидат Казимхановнади гьа йисара республика, район, халкь патал хийирдин гзаф крар, кIвалахар авуна. Абур инсанрин рикIера къени ама.
Са шумудра А. Рагьимханова Дагъустандин, райондин парткон-ференцийрин, Дагъустандин дишегь-лийрин съезддин делегатвилени хкяна.
Халкьди вичиз авур ихтибар дагъви дишегьлиди намуслувилелди кьилизни акъудна.
3. Хуьруьн, жемятдин къайгъуйра.
1982-йис. И йисуз А. К. Рагьимханова ЦIийи Макьарин хуьруьн Советдин председателвиле хкяна. Гьа сифте йикъарилай ада вич хуьруьхъ, жемятдихъ рикI кузвай, тешкиллувилин кIвалах алакьдай руководитель яз къалурна.
КIвалахни ийиз, А. Рагьимхановади 1986-йисуз Дагъустандин хуьруьн майишатдин институтни заочнидаказ кIелна акьалтIарна.
1990-йисалай Абидат Казимхановна хуьруьн администрацияда (муници-пальный тешкилатда) кьилин пешекар я. И къуллугърал алаз ада ЦIийи Макьарин ва Чуьхверхуьруьн соци-альный месэлаяр гьялун, агьалийрин яшайишдинни дуланажагъдин шартIар хъсанарун патал хейлин кIвалахар авуна, и рекье к1валахар давамзава.
4. КIвалин къул хуьзвайди.
2009-йис. Къенин юкъуз, яни и макъала кхьидайла, А. Рагьимхановадихъ галаз столдихъ ацукьна, чна ам фейи ва физвай рехъ веревирд авуна. Чун са фикирдал атана: и йисара ада масадан, я масада адан кефи ханач. Вичивай жедайвал кIвалахни авуна, уьлкведин кьилин органдин депутатвилин дережадиз кьван хкаж хьана. Къени ада халкьдиз къуллугъзава.
Абидат Казимхановнадихъ вафалу юлдаш Асали, низамлу пуд хва – Ислам, Келбяли, Мевлан ава.
- Мукьвара чIехи гада Исламаз свас гъана, гила закай къарини хьанва, - хъуьрез-хъуьрез алава хъувуна Абидат ваха.
Эхь, хзандин, кIвалин къулни хуьзва икьван чIавалди уьмуьрдин баркаллу рехъ фенвай ва и рехъ давамни ийизвай Абидат Казимхановнади.
