Медицинадин работникрин пешекарвилин суварин вилик чи махсус корреспондент чи райондин ценральный больницадин кьилин духтур Ханбалаев Максим Играмудиновичахъ галаз гуьруьшмиш хьана ва адавай вич кьиле акъвазнавай райондин медицинадин работникрин и югъ гьихьтин нетижаяр аваз къаршиламишзаватIа , уьлкведин руководстводи сифте нубатда фикир гана кIанзавайбурукай сад яз гьисабзавай «Сагъламвал» милли проект уьмуьрдиз кечирмишунин патал чи райондин агьалийриз медицинадин рекьяй къуллугъ авунин, абуруз ва медработникриз талукь шартIар яратмишунин, центральный больница, адан хуьрера авай пунктар, амбулаторияр, поликлиника алай аямдин истемишунриз жаваб гудай медицинадин тадаракралди, герек дарманралди таъминарунин жигьетдай вуч кIвалахар кьиле тухванватIа ва вуч фикирдиз къачунватIа лугьун тIалабна. Агъадихъ чна адан суьгьбет гузва:
-Малум тирвал, эхиримжи йисара гьам уьлкведин, гьам республикадин ва гьамни чи райондин руководстводи «Сагъламвал» милли проект уьмуьрдиз кечирмишунин месэладиз кьетIен фикир гузва: медицинадин идараяр патал алай аямдин тадаракар, герек дарманар хкизва, а чкаяр къайдадик кутун, кIвалахдай ва начагъбур сагъар хъийидай къулай шартIар яратмишун ва гьакIни агьалийрихъ галаз гьар йикъан алакъа авай медицинадин работникрин бязи категорийрин мажибар хкажун, аялвал ва дидевал хуьн патал пулунин еке такьатар чара ийизва. И карди, гьелбетда, вичин хъсан нетижаярни гузва.
Гьам республикадин ва гьамни райондин руководстводин патай ийизвай къайгъударвилиз жаваб яз чи райондин медработникри чпин кIвалахда аквайдай дегишвал тваз алахънава.
Кьиблепатан Дагъустанда типовой къайдада эцигнавай чIехи дараматрикай сад тир чи райондин больницада начагъбур сагъар хъийидай 180 койкадин чкаяр авай 6 отделение, гьакIни 6 койкадин чка авай реанимациядин ва тади куьмекдин отделениярни ава. Больницадихъ гьакI гьар юкъуз 200 касдихъ агакьна кефсузбурун сагъламвал ахтармишдай мумкинвал авай поликлиникани гала. Абурулайни алава яз чахъ Герейханован хуьруьн 1 – отделенида 7 койкадин чкаяр авай участковый больница, маса хуьрерани духтурвилин 9 амбулатория, фельдшервилинни акушервилин 28 пункт ава.
Райондин агьалийрин сагъламвал хуьнин къаравулда 104 духтур, 387 кас юкьван медработникар акъвазнава. Абурун жергеда 7 кас Дагъустандин лайихлу духтурар, чпихъ талукь сертификатарни авай 1 ва 2 – категорийрин хейлин духтурар, тежрибалу пешекарар ава.
Алатай йисан кIвалахдин нетижайрай чаз республикада 1, 03 баллдин къимет гана. Эхиримжи йисара чахъ сифте яз ихьтин виниз тир нетижа хьанва. «Сагъламвал» милли проектдин асул шартIарикай сад тир кIвалахзавай агьалияр медицинадин рекьяй ахтармишунин, яни диспансеризация кьиле тухунин жигьетдайни чна план 112 процентдин тамамарна. Чна аялар диспансеризация авунин месэладизни кьетIен фикир гузва. И кар патал чи духтурар, графикдин бинедаллаз, хуьрериз чкайрал, школайриз, аялрин ясли – бахчайриз физва, сагъламвилин гьал ахтармишзава. ИкI алай йисакай алатнавай 5 вацра 3906 аялдин сагъламвал хъсанарунин жигьетдай талукь серенжемар кьабулна. 25 аял санаторно-курортный къайдада сагъар хъувуна. ЦРБ-дин педиатрдин учетда 18 йисал кьван фидалди яшда авай 43 кас етим аяларни ава . Абурукай ва начагъ маса аялрикай гзафбурухъ галаз сагъар хъувунин серенжемар аялриз ва хзанриз социальный жигьетдай куьмек гудай районда авай сергьятдин центрайрани кьиле тухузва. Таза аялар (са йис жедалди яшда авай) кьиникьин дуьшуьшарни алатай йисав гекъигайла тIимил хьанва. ИкI алатай йисан сифтегьан 5 вацра 4 таза аял кьенайтIа, алай йисуз и девирда анжах са аял кьена. Дидевал ва аялвал хуьниз чна гележегда мадни артух фикир гуда. Аялар хадай отделение алай аямдин медицинадин тадаракралди таъмин я. 2008-йисуз и отделенидиз таза аялар хуьн патал герек монитор фетальный оборудованини хканва.
Чахъ хукдин ва цIикьвед кIаламдин ратунин гьал ахтармишдай эндоскопический кабинет, цвар кьунихъ галаз алакъалу начагъвилер ахтармишдай аппарат – цистроуретроскопни ава.
Тади куьмекдин отделенида агьалийрин сагъламвал хуьнин къуллугъда 5 автомашин ава. Абурукайни сад реаномобиль я. Аниз цIи гьакI 1 ва 3 каналдин мониторный ЭКГ аппаратни ганва. ЭКГ-дин аппаратар, абурал кIвалахдай пешекарарни гьазурна, штатарни ахъайна, поликлиникадиз, райондин хуьрера авай вири 9 духтурвилин амбулаторийриз ва участковый больницадизни ганва.
Алай йисан 28-июлдиз чи больницадиз кIвалахдай ихтияр гузвай лицензиядин вахт куьтягь жезва. Гьавиляй чна кьилин фикир райондин медицинадин вири идарайра ремонтар авуниз, герек медицинадин оборудованияр къачуниз, кIвалахдин ва санитариядин шартIар яратмишуниз гузва. Нетижада 2008-йисуз вири фельдшервилин акушервилин пунктари лицензияр къачунва, чахъ гьакI наркотикрин жигьетдайни лицензия хьанва.
Вири и месэлайрихъ галаз сад хьиз, алай вахтунда больницада ремонтрин кIвалахарни кьиле физва. Къавал алай шифердин чкадал ракьун сахси язава, виринрик пластикадин дакIарар кутазва. Ремонтрин кIвалахар гьакI инфекционный отделенидани давамарда ва поликлиникадани кьиле тухуда.
Вири и кIвалахар кьиле тухунин заказчик райадминистрациядин патав гвай капитальный эцигунрин управление я. Мумкинвиликай менфят къачуналди, заз жуван ва гьакIни чи вири коллективдин мецелай и рекьериз чкадин бюджетдин такьатрин гьисабдай 50 миллион манат пул чара авуна, чи халкьдин гележегдин патахъай ихьтин еке къайгъударвал авунай муниципиальный райондин кьил Имам Музамудинович Яралиеваз, адан администрациядиз, и кIвалахар кьиле тухузвай вири юлдашриз чухсагъул лугьуз кIанзава. Ихьтин къайгъударвили, гьелбетда, чи патайни жавабдарвал артухарда, райондин агьалийриз медицинадин рекьяй къуллугъ авунин кIвалах мадни хъсан жеда. И кардал чна чи чирвилер, вири къуватар желб ийида.
Мумкинвиликай менфят къачуналди, жуван суьгьбетдин эхирдай заз райондин вири медработникриз, и хиле кIвалах авур вири ветеранриз чпин пешекарвилин сувар – медицинадин работникрин югъ – рикIин сидкьидай мубарак ийиз кIанзава.
Къуй квехъ виридахъ сагълам чанар, яргъал уьмуьрар, хзанра бахт ва берекат хьурай!
