«Сулейман-Стальский районда 2020-йисалди АПК вилик тухун» ва «Районда 20I3-2020-йисара уьзуьмчивал вилик тухун» программаяр кьабулнава ва абур кардик акатнава. Ида районда йисандавай-суз кIватI хъийизвай ципицIрин кьадар ва уьзуьмлухрин майданар артух хьуниз куьмекзава.
ДаркIуш къазмайрал, Кьулан СтIалрин калун участокда ва Эминхуьре кардик квай хуьруьн майишатдин карханайра («Гуьлгери-вацI», «Зардиян», «ЧIереяр» ООО-ра) ва арендаторрин участокра, лежбервилинни фермервилин майишатра хьиз, КIварчагъ дереда кардик квай карханайра, арендадин участокрани и йикъара ципицIар кIватI хъийизва.
Лагьана кIанда, вичиз гьахълудаказ къуччагърин дере лугьузвай КIварчагърин дереда виликдай вири республикада машгьур «Коммуна» совхоз кардик квай, ада гьар йисуз 5000-6000 тонн ципицIар гьасилзавай.
Инвесторар себеб яз алай вахтундани ана «Кварчаг», «Дере» ООО-яр, «Садыкьов П» КФХ, «Мухаммад» СПК ва гъвечIи маса майишатар кардик ква. Абурухъ, санлай къачурла, 160 гектардив агакьна уьзуьмлухар ава. Зулун и йикъара анра вири къуватар ципицIрин агакьнавай бегьер пучвилер авачиз ва куьруь са вахтунда кIватIна акьалтIарунал желбнава. Рабочий къуват ва ципицIар дашмиш хъийизвай техникани бес кьадар ава.
КIварчагъай тир арендатор Къухмазов Алюсейан къайгъуярни и йикъара къалин я. КIвалахдин гзаф йисарин тежриба авай ва зегьметдал рикI алай уьзуьмчи тир ада 2008-йисуз 1 гектар чил арендада къачуна, ана уьзуьмлухар кутуна. А. Къухмазовахъ гьакIни 2013-йисан гатфарихъ кутун хъувур «Августина» сортунин уьзуьмлухарни ава.
- ЦIи за гектардай 80 центнердилай тIимил тушиз ципицIар хьун гуьзлемишзава, - лугьузва А. Къухмазова.
Уьзуьмчивиликай рахадайла, ихьтин са кардикайни лугьуз кIанзава. Дагъустан Республикадин Кьил Рамазан Абдулатипован «Нетижалу АПК» тIвар алай вилик финин проект уьмуьрдиз кечирмишун яз карханайри, лежбервилин майишатри ва арендаторри цIийи уьзуьмлухар кутунизни гьазурвилер аквазва.
ИкI, райондин хуьруьн майишатдин отделдин начальникдин заместитель Гьамидин Абдулкъафарова чаз лагьайвал, цIийи уьзуьмлухар кутун патал «ЧIереяр» ООО-да 60 ва «Кварчаг» ООО-да 40 гектарда плантаж къарагъарнава.
Анра алай йисан эхирра ва 2016-йисан гатфарихъай уьзуьмлухар кутада.
Винидихъ тIварар кьунвай карханайра хьиз, цIийи уьзуьмлухар ДаркIуш къазмайрилай, Эминхуьряй, ЦIийи Макьарилай тир арендаторри ва лежбервилинни фермервилин майишатрини кутада. Чил къарагъарунин, планировка авунин карда МТС ООО «Кюре-Агро» карханадин механизаторри кутазвай пай екеди я.
Санлай къачурла, 2020-йисалди районда карханайри, лежбервилинни фермервилин майишатри ва арендаторри 790 гектарда цIийи уьзуьмлухар кутун планламишнава.
Муниципальный программадин бинедаллаз и девирда районда уьзуьмлухрин майданар 1757 гектардив агакьда.
Хазран Кьасумов.
Шикилра: рабочийри ципицIар атIузва; плантаж къарагъарзава.
Шикилар автординбур я.