Лезгийрин халкьдин календарда йисан сад лагьай варз - Яран йикъар - 21-мартдилай эгечIна 4-апрелдал кьван давам жезва. Алатай девирра чи халкьди и варз кьиляй-кьилиз сувар хьиз къейддай. И суварик лугьудай са манида ихьтин цIарар ава: «Яр атурай - мехъер гвай, Ргаларни мелер гвай!» Эхь, Яран суварин йикъара мехъерар, мелер авун, сифте ргал тухун и суварин чIехи кьетIенвал тир.
Чи хуьрера сифте ргал гьикI тухудайтIа, гила анжах яшлу инсанривай рикIел хкиз жезва. Ингье, адакай чаз вуч чидатIа.
Вири жемятдин икьрардалди, гъилик берекат квай са агъсакъалди туьрез никIиз акъуддай. Адахъ галаз гъвечIи-чIехидини рекье гьатдай. Лежберри яцар викIиник кутадай, абурухъ туьрез галкIурдай. «Гьишт, гьайванар, куь къадамар берекатлубур хьурай!» - лагьана, агъсакъалди сифте ргал тухудай. Туьрез никIин и кьиляй а кьилиз фена хтуниз са ргал лугьудай. Ам тухвайдалай гуьгъуьниз агъсакъалди туьрез жегьилрив вугудай, вич къекъечIдай.
НикIин къерехда цIай хъийидай, жуьреба-жуьре няметар алай суфрани къурмишдай.
Гьелбетда, мярекатдал зуьрнечияр алачиз жедачир, аялрини, туьрезрихъ галай итимрини манийриз худ гудай. «Гьав» лугьуз, туьрезар гьалдайла ядай маниярни авай. «Гьавар» кьуд ргалдин уьлчме тир. Гьар кьуд ргалдилай кьулухъ лежберди яцаривни ял ягъиз тадай, вичини ял акъадардай.
Ахтармишзавай ксари, кьилди къачуртIа, Фейруз Беделова, тестикьарзавайвал, лез¬гийрин фольклорда «гьавар» пара авай. Чешне патал абурукай сад гъин.
Мили яцраз къуьл гуда,
ЦIару яцраз сил гуда.
Ял тийизвай ЧIулаваз
Къалгъанар квай векь гуда.
Гьав гьав, Мили яц!
Ишт, ишт, Пиле яц!
Гьав, гьав, Пиле яц!
КIвач акIура чиле, яц!
Гатфар хьурай, зул хьурай,
Къуьлер, мухар бул хьурай!
Гьав, гьав, Пиле яц!
Гьав, гьав, ЦIару яц!
Ихьтин карни къейд ийин. Сифте ргал лезгийри кьведра тухудай. Яран йикъариз ва зулухъди, магьсулар кIватIайдалай гуьгъуьниз.
Гьажи Ильясов, журналист, писатель.
