Суварар. Абур гзаф я. Чи халкьдин виридалайни рикI алайбурукай сад Яран сувар я. Алимри гьисабзавайвал, ам къейд ийиз 3000 йисалай виниз я.
21-мартдиз алукьзавай и сувариз лезгийри Яран сувар лугьузватIа, Дагъустандин са бязи халкьари и сувариз чпин тIварар ганва: Семелик, Эбелцан, Эр, Азер-чаин… ТIварар жуьреба-жуьре ятIани, сувар къейд авунин метлеб сад я: Яран сувар къейдзавай югъ гатфарин югъни йиф барабар жезвай, гатфарин чуьлдин кIвалахрив эгечIиз башламишдай вахт я. Мадни, 21-март Виридуьньядин Чилин югъни я. Вич чаз аквазвай цавун мензилра рагъ вичин еришда экватордин цIарцIелай алатай и вахтунда Нью-Йоркда, ООО-дин штаб-квартирада, 12 сеферда Ислягьвилин зенг язава. Им халкьариз ислягьвал, уьлквейрин арада хуш рафтарвал хуьниз эвер гунин лишан я.
Къадимлубурукай ва халкьдин рикI алайбурукай сад тир Яран сувар нубатдин сеферда бубайрин пак адетар хуьзвай инсанар яшамиш жезвай къадим Куьредизни атана.
21-мартдин югъ. Кьасумхуьруьн майдандал инсанрик кьетIен юзун-гьерекат ква. Культурадин Дворецдай язавай авазарни манияр кьуд патаз чкIизва. Сятдин 11-далай гуьгъуьниз суварин гьуьрметдай жегьилрин арада гираяр хкажунай, яргъаз хкадарунай, цIил ялунай ва спортдин милли маса жуьрейрай акъажунар башламишна. Анра чпин алакьунар неинки чи райондин, гьакI къунши маса районрин жегьилрини къалурна.
Хив райондай мугьман хьанвай симинин пагьливанрин дестедини суварин иштиракчийриз гзаф нумрайрикай ибарат тир программа къалурна.
Яран суварин асул мярекатар райцентрадин майдандал йикъан кьвед лагьай паюна, сятдин 1-далай башламиш хьана.
Райцентрадал алай Россиядин халкьарин адетдин культурадин Центрадин вилик культработникрикай, спортсменрикай ва школьникрикай тешкилай, чпел милли парталар алай, гъилера цIай квай шемер авай агьалийрин дестеяр, далдам- зуьрнедин авазрик кваз, гзаф кьадар инсанрив ацIанвай майдан галайвал ахмиш хьана. Анал кIватIнавай кIарасрин харадик шемерилай цIай куькIуьрна, суварин мярекат башламиш хьана.
В.И.Ленинан памятникдин вилик туькIуьрнавай сегьнедал «Куьре» тIвар алай фольклордин коллектив экъечIна. Адан иштиракчийри, кьиле Цуькверхалум аваз, Яран суварин адетар, лишанар къалурзавай манияр лагьана, сегьнеяр къалурна, кьуьлер авуна.
Яран сувар ачухунин куьруь гаф «Сулейман-Стальский район» муниципальный райондин Кьил Нариман Шамсудинович Абдулмуталибов рахана. Ада чи ата-бубайрин девирдилай инихъ къейд ийизвай, чи халкьдин виридалайни экуь, михьи ва шад крар алакъалу тир Яран суварин тарихдикай, адетрикай, сувари жегьил несилдиз ийизвай таъсирдикай лагьана, мярекатдин вири иштиракчийриз райондин депутатрин Собранидин, администрациядин ва кьилди вичин патай Яран сувар мубаракна.
И гафариз шериквал авун яз райондин Культурадин кIвалин гьевескар манидар, «Мирес» ВИА-дин солист Эрзиман Османова «Яран сувар мубарак» мани лагьана.
«сельсовет Касумкентский» хуьруьн поселенидин кьил Брем Бремова суварин гьуьрметдай тухвай спортдин акъажунра 1, 2 ва 3-чкаяр кьур жегьилрив пулдин призар (1500, 1000 ва 500 манат) вахкана. Кьилин приздиз-чан алай гьер гуниз - гираяр хкажунай 1-чка кьур В.Меликов (Курхуьр) лайихлу хьана.
Гуьгъуьнлай Яран суварин концертдин чIехи программа къалурна. Ам райондин Аялрин яратмишунрин кIвалин директор Мурвет Милагьимова кьиле тухвана.
Дербент шегьерда кардик квай Лезгийрин СтIал Сулейманан тIварунихъ галай драмтеатрда кIвалахзавай ДР-дин лайихлу артистка Эльмира Къарахановади, «Мирес» ВИА-дин солистка Магьизар Османовади, гьевескарар тир Селимат Гьажиевади, Азим Ризаева, райондин Аялрин яратмишунрин кIвалин гадайрин хорди лагьай манияр, и кIвалин рушарин дестеди авур кьуьлер, музыкальный школадин далдамчийрин дестеди тамамарай дагъларин ритмаяр суварин иштиракчийриз гзаф бегенмиш хьана.
Концертдин программадин нумрайрин арада лотереядин билетарни къугъвана.
Милли хуьрекар гьазурун-имни Яран суварин къадим ва лишанлу адетрикай сад я. Суварин майдандал милли хуьрекар гьазурунайни конкурс кьиле фена. Столрал тIач, якIун, хъчадин, шурадин афарарни пичIекар, аш, шуьреяр, гитI, биргенд, давугъа, мехкIуьт, иситIа… алай. Ашпазрин конкурсда тафаватлу хьайи Мусинат Нуралиева, Майина (фамилия лагьанач) ва Мерзият Амаханова 1500, 1000 ва 500 манат пулдин призриз лайихлу хьана. Милли хуьрекар суварин иштиракчийри дадмишна.
Яран суварин шадвилер райондин центрадал йикъан геждалди давам хьана.
Лагьана кIанда, сувариз талукь мярекатар райондин маса хуьрерани кьиле тухвана.
Хазран Кьасумов
