Эхиримжи йисара районда спорт вилик тухуниз еке фикир гузва. «Сулейман-Стальский район» муниципальный райондин кьиле бажарагълу регьбер,хайи халкьдин гележегдихъ рикI кузвай гьакъикъи ватанперес Имам Музамудинович Яралиев акъвазай куьруь са вахтунда спортдин гзаф имаратар ва стадионар кардик акатна.Кьилди къачуртIа,и жигьетдай 2009-йисан 5-майдиз Цмурдал машгьур Шайдаеврин хзанди чпин хсуси такьатрин гьисабдай эцигнавай кIелунинни спортдин центрдин дарамат шад гьалара ишлемишиз вахкана. Ам генерал Мегьамедгьанифа Шайдаеван тIварцIихъ янава. Ана вердишвилер къачузвай жегьил спортсменри жуьреба-жуьре турнирра чпикай хабар гузва-хъсан нетижаяр къалурзава. Анжах са боксдин секцияда ина 45 аял машгъул жезва.
Машгьур тренерар-стхаяр тир Къурбановри,хуьруьнвийрин куьмекни галаз, чпин хсуси такьатрин гьисабдай Кьасумхуьруьн 2-нумрадин юкьван школадин патав спортзалдин дарамат эцигнава. Курхуьрелни спортзалдин дарамат эцигун давам жезва.И мукьвара Герейханован хуьре авай стадион элкъвена кIевирна, къайдадиз гъана, шад гьалара ачухна ва ам « совхоз Герейханово» контрольно-загородительный постунал вичин къуллугъдин везифаяр тамамардайла игитвилелди телеф хьайи «ВикIегьвилин ордендин» сагьиб Роберт Къазиагьмедован тIварунихъ янава.
Спортда виниз тир нетижаяр къазанмишай спортсменар И.М.Яралиева вичин кабинетда кьабулиз, абур руьгьламишун патал абуруз райондин Грамотаяр, пулдин пишкешар гуз хьана.Чи спортсменар чIехи соревнованийриз фидайлани абуруз пулунин куьмекар гузва. Вири и серенжемри санлай физкультура ва спорт вилик финиз,чи гележег тир аялри сагълам уьмуьрдин рехъ хкягъуниз куьмек гузва.
Алай вахтунда чи районда кьилди эцигнавай ва гьакIни школайра кардик кутунвай 86 спортдин дараматар ава. Гележегдин пландик Кьасумхуьрел бассейн, стадион ва гьакIни I,5 гектардин майдандал спортивный комплекс эцигун ква. Абурухъ галаз сад хьиз, ДаркIушкъазмайрал, Алкьвадрал, КIварчагъа, Курхуьрел, Уллу Гъетягъа, Эминхуьре, Шихидхуьре, Испика, ЦIийи Макьарал, Кьулан СтIалдал, Хпуькьа, Цмурдал, Вини СтIалдал спортзалар эцигун ва гьакIни ДОСААФ-дин кIвалахни кардик кутун фикирдик ква.
Спорт вилик тухунин жигьетдай бюджетдин такьатрилай алава яз кьилдин ксарин инвестицийрикай ва спонсорвилин куьмекдикайни гегьеншдаказ менфят къачудайвал я.
Районда спорт вилик тухунин жигьетдай ФК-дин, спортдинни жегьилрин крарин рекьяй управленидини еке кIвалах тухузва.
Физический культурадал ва спортдал чи районда физический культурадин 56 коллектив, гьа гьисабдай яз умуми образованидин 41 идара, 11 дошкольный ва алава чирвилер гунин 4 идара машгъул я.
Школайра физкультурадин тарсар гунал 69 муаллим машгъул я, абурукайни 49 дахъ кьилин образование ава. Тренерар-преподователар 88 кас ава, абурукайни 35 дахъ кьилин образование ава.
Районда спортдин гьар жуьрейрай (бокс, азаддаказ кьуршахар кьун, дзюдо, волейбол, баскетбол, каратэ, кьезил атлетика, залан атлетика, армспорт, столдин теннис, ушу-саньда, футбол, шахматар, гиревой спорт, шашкаяр) 16 секция кардик ква.
Районда секцийра, спортшколайра вири санлай кьурла 5030 кас спортдал машгъул жезва. Ида райондин агьалийрин умуми кьадардин 11 процент тешкилзава. Спортдин 101 тадарак (сооружение) кардик ква. Гьа жигьетдай яз 32 спортзал, спортдин 69 тадарак, футбол къугъвадай 24, волейбол къугъвадай 31, баскетбол къугъвадай 14 майдан.
2009-йисуз 425 спортсмен, гьа гьисабдай яз 13 кас спортдин мастервиле кандидатар, 21 кас 1-разряддин спортсменар ва гьакIни 391 кас разрядникар гьазурна.
Рaйонда 3 ДЮСШ кардик ква. Анра 2753 кас спортдал машгъул жезва, абурукайни 77 рушар я.
Алатай 2009-йисуз чи райондин спортсменрихъ зональный, респуб-ликанский ва российский сорев-нованийра хъсан нетижаяр хьана. ИкI, ДР-дин кIвенкIвечивал патал армспортдай кьиле фейи акъажунра 1 ва 2-чкаяр, ЮФО-дин чемпионатда са 1-чка, Россиядин чемпионатдани са 1-чка кьуна.
Самбодай ДР-дин кIвенкIвечивал патал кьиле фейи акъажунра (жегьилрин арада) И. Исрафилова ва М. Керимова 1-чкаяр кьуна.
ДР-дин кIвенкIвечивал патал дзюдодай кьиле фейи акъажунра И. Исрафилова 1-чка кьуна. Боксдай ДР-дин чемпионатда жегьилрин арада М. Гьуьсейнова 1-чка, Р. Гьабибулаева 2-чка, Н. Наврузова 3-чка кьуна. М. Гьуьсейнова ЮФО-дин кIвенкIве-чивал патал кьиле фейи акъажунра, гьакIни «Б» классдин Вирироссиядин турнирда 1-чкаяр кьуна.
Абас Исрафилован тIварунихъ галай республиканский турнирда азаддаказ кьуршахар кьунай Р. Расулова 1-чка кьуна.
Гьар йисуз Дагъустан Республи-када армиядиз эвер гудай яшариз акъатзавай жаванрин арада тухузвай спартакиадада райондин хкянавай командади приздин чкаяр кьуна.
Райондин командади республи-кадин «Зарница» къугъуна 2009 ва 2010-йисара 3-чкаяр кьуна.
Мадни, чна алай йисуз ЧIехи Гъалибвилин 65 йисан юбилейдиз талукьарна «Зи рикIел алама. За дамахзава!» лишандик кваз аялринни жаванрин литературадинни худо-жественный, «Чун Россиядин патриотар я» конкурсра иштиракна, «Детство без границ» XII-международный фестивалдин райондин этап кьиле тухвана.
Эхирдай заз лугьуз кIанзава хьи, спортдин ва культурадинни массовый месэлайриз артух фикир гуни, са шакни алачиз, жегьил несилдиз сагълам уьмуьр хкягъунин карда куьмек гуда.
