Чи мублагь ва баркаван Дагъустанда зегьметдал рикI алай, гьар са гьихьтин хьайитIани шартIара ва гьар макъамда хайи ерийрин, халкьдин таъсиб хуьдай ва гьа са вахтунда маса миллетрихъ галазни дуствални стхавал мягькемардай намуслу рухвайралди машгьур я.
Тагьиров Ибадулагь Гьажимирзоевич
Дагъларин уьлкведин баркаллу рухвайрин жергеда адан тIварни ава.
И. Гь. Тагьиров 1932-йисуз Мегьарамдхуьруьн ЦIелегуьнрин хуьре хуьруьнвийрин арада вич савадлу инсан тир Гьажимирзедин хзанда дидедиз хьана.
Багъри Ватандал пехъи душманди вегьейла Гьажимирзе фронтдиз фена ва Харьков шегьердин патарив кьиле фейи женгера телеф хьана. Гуьгъуьна етим хьайи кьуд велед – кьве хвани кьве руш амукьай дирибаш дишегьли, Ибадулагьан диде Халисат, а йисара хуьруьн майишат кIвачел акьалдардай тешкилатчийрикай сад хьана.
Аял йикъарилай зигьин хци, чирвилерихъ къаних Ибадулагьа сифте чирвилер интернатда къачуна. Агалкьунралди В. И. Ленинан тIварунихъ галай Даггосуниверситет куьтягьайдалай гуьгъуьниз ада Хив райондин Кашан хуьруьн ирид йисан школада урус чIаланни литературадин муаллим яз кIвалахна. Советрин Армиядин жергейра къуллугъна. КПСС-дин патав гвай высший партийный школа куьтягьна, тарихдин илимрин кандидатвилин диссертация хвена. Ада ВЛКСМ-дин Мегьарамдхуьруьн райкомдин сад лагьай секретарвиле, КПСС-дин Дагъустандин обкомдин печатдин сектордин инструкторвиле, ДАССР-дин Министррин Советдин радиодин ва телевиденидин комитетдин председателдин заместителвиле, зегьметчийрин депутатрин Мегьарамдхуьруьн райондин Советдин председателвиле, КПСС-дин обкомдин культурадин отделдин зеведишвиле кIвалахна.
1973-йисуз Ибадулагь Гьажимирзоевич КПСС-дин Сулейман-Стальский райкомдин сад лагьай секретарвиле хкяна.
За фикирзавайвал, Ибадулагь Тагьирован уьмуьрдин лап лишанлу девир ада чи районда партиядин райкомдин сад лагьай секретарвиле кIвалахзавай девир яз гьисабиз жеда.
Чи районда кIвалахдайла, Ибадулагь Гьажимирзоевичан далудихъ районэгьлийрин къуват, абурун гьуьрмет хьана. Нетижада, эгер 1974-йисуз райондин совхозрин йисан доход санлай 2,5-3 миллион манат ( гьа вахтундин пулуналди) тиртIа, 1983-йисуз ам 12 миллион манатдив агакьна. Бязи йисара райондин майишатри государстводиз 12 агъзур тонндилай артух емишар, 8 агъзур тонндилай виниз салан майваяр, 10-12 агъзур тонн ципицIар маса гузвай. Йисар чеб лагьайтIа, дагълух чкадай инсанар дуьзенлухдиз куьч жезвай четинбур тир.
А йисара районда яшайишдинни экономикадин, культурадинни образованидин метлеб авай объектар, малдарвал вилик тухунин мураддалди майишатра малдарвилин комплексар эцигна, райондин хуьрер аваданламишна.
Къазанмишнавай агалкьунрай район КПСС-дин Дагъустандин обкомдин, Республикадин Верховный Советдин, ДАССР-дин Министррин Советдин ва Дагоблсовпрофдин гъиляй-гъилиз къведай Яру пайдахриз лайихлу хьана. Районэгьлийрин гьакъисагъвилин зегьметдин нетижада райондивай вири хилерай кIвенкIвечи агалкьунар къазанмишиз алакьна.
Гьа и йисара чIехи шаир ва камалэгьли СтIал Сулейманан шииратдин йикъар гурлу сувар хьиз тухун адетдиз элкъвена, райондин агьалийрин уьмуьрдиз маса жуьредин хейлин цIийи адетарни гьахьна. Эхь, адан къанажагълу уьмуьрдин санлай цIуд йис чи район, адан экономика ва аваданвал вилик тухунин рекье эцигна.
Гуьгъуьнлай, Ибадулагь Гьажимирзоевича кинофикациядин рекьяй Государственный комитетдин председателвиле кIвалахна. 1989-йисуз республикадин «Коммунист» газетдин – гилан «Лезги газетдин» кьилин редакторвиле тайинарна. 1994-йисуз ам гьа и къуллугъдилай пенсиядиз фена.
Тежрибалу тешкилатчи пенсиядиз фейидалай гуьгъуьнизни кIвалахдивай къерех хьанач. Вичин уьмуьрдин эхиримжи йикъаралди ада ДР-да авай Федеральный казначействодин управленида зегьмет чIугун давамарна.
Гьар гьина кIвалахнатIани, Ибадулагь Гьажимирзоевич виниз тир пешекарвилелди, тешкилатчивилин алакьунралди, инсанрив рикI гваз эгечIуналди тафаватлу хьана. Гьавиляй адаз республикадин зегьметчийрин арада лайихлу гьуьрмет ва еке авторитет авай. Гьа йисара партияди ва гьукуматди адан гьакъисагъвилин зегьметдиз виниз тир къиметни гана: адан гзаф йисарин намуслу зегьмет «Трудовой Красный Знамядин», «Знак Почета» орденралди, «За трудовое отличие», «За доблестный труд», В. И. Ленинан 100 йис лишанламишун медалралди, тафаватлувилин гьуьрметлу знакралди, Гьуьрметдин Грамотайралди ва чухсагъулралди къейднава. Ам КПСС-дин XXV съезддин делегатвиле, ДАССР-дин Верховный Советдин депутатвиле хкяна.
Баркалладин таж кьилел алаз, халис регьбер яз кечирмишай уьмуьр Ибадулагь Гьажимирзоевич Тагьи-рован маналу уьмуьрда лайихлу чка адахъ галаз вири имтигьанрай абурлудаказ экъечIай мегьрибан дишегьли, кайвани Багьадата кьазва. Абуру са хвани пуд руш тербияла-мишна, уьмуьрдин шегьредал акъуднава. Бахтавар баде, кард вичин шараграл хьиз, хайи веледрал, хтулрал кьару я.
А йисара Тагьировахъ галаз зегьмет чIугур юлдашри, райондин агьалийри ам чими келимайралди рикIел хкизва.
Райондин 80 йисан юбилейдихъ галаз алакъалу яз, лап хъсан инсан ва бажарагълу руководитель Ибадулагь Гьажимирзоевич Тагьирован экуь къамат эбеди яз тун патал райондин Дворецдин дараматдал адаз бахшнавай лишанлу знак эцигун планламишнава.
