Зун сифте 8 йис яш хьайила (1948-йис) партадихъ ацукьай югъ, зи сифтегьан класс ва школа садрани рикIелай алатдач. Школа хуьруьн юкьвал алайди тир: ам 2 мертебадин, 4 классдикай ибарат, 8 кIарцIин гурар квай дарамат тир.
Чи кIвал хуьруьн вини мягьледа авай, рекье гзаф кьар жедай. А девирдин аялриз кIвачин къапар бес жезвачир. Терефулар кутIуннавай, кIирерал алаз атайла, кIирер классдин пипIе эцигдай. Чи классда авайди вири 8 аял тир. Бязи аялриз школада кIелдай мумкинвилер авачир, абур данарбанвилиз ва я кIелерив фидай. Четин вахтар тир.
ПIинидин чкалрикай канабдин епинал квенвай къужгъурар гваз чун, аялар, никIе амай къуьлуьн кьилер кIватIиз ракъурдай. Зул атайла «Дугун» участокдиз памбагар кIватIизни фидай.
НикIе авай къуьл дишегьлийри мукалдалди, манидин ван кьилеллаз, гуьз, куьлер кьадай. Ахьтинбурун арада (женнетдин нур къурай чпин сурариз) Исмаилова Пери, Шихкъаибова Хеже, Исаева Зуьгьрехалум, Мусаева Суьлгьуьжат ва масабур авай. Вахтар къвез алатна, чунни илимдин сирер чириз садбур ВУЗ-риз, садбур техникумриз фена.
1961-йисуз зунни Дагъустандин медицинадин училищедиз гьахьна. 1964-йисуз анаг акьалтIарна.
Сифте зи зегьметдин рехъ Мегьарамдхуьруьн райондин Тагьирхуьруьн къазмайрал аку-шеркавилин пешедилай башламиш хьана. Гуьгъуьнлай зун Кьасумхуь-руьн ЦIийи поселокда медпунктунин зеведишвиле тайинарна.
1966-йисуз зи хайи хуьре, Вини-СтIалдал, чка азад хьайила зун гьаниз акушеркавилиз рахкурна ва «Колхоздин родильный домдин» зеведишвиле тайинарна. Вахтар дегиш хьана, кIвалахзавай идарайрин тIварарни.
1964-йисалай 1978-йисалди за гьар са куьрпе бала жуван кIвале кьабулиз хьана. Четинвилер зал гзаф гьалтна. Перестройкадин вахтунин «бахтуник» зунни акатна. Сифте ФОМС арадал атайла зун 2 вацра мажиб авачиз туна, ятIани за йифиз-юкъуз зегьмет чIугуна, жува гайи кьинез вафалувал хвена.
Вузар ва техникумар куьтягьай жегьил пешекарар хуьруьз хтана. ЦIийи багълар кутаз башламишна, емишрин цIийи сортар арадал гъана. Ахьтинбурун арадай яз бригадирар тир Султанагьмедов Межидан, Яралиев Шарафудинан, Юзбегов Жаферан, хъсан тежриба авай механизатор Абдулкеримов Кьасуман ва масабурун тIварар кьаз жеда. Дербентдин хуьруьн майишатдин техникум куьтягьай жегьил пешекар агроном дишегьли Яралиева Перихалум Къазимегьамедовнади гьам «Калун участокдай», гьамни хуьре «Дугун» тIвар алай багъларай гайи планар ва хиве кьур мажбурнамаяр артухни алаз ацIурдай. Консервиярдай заводдин заготовитель Ярагьмедов Мирзеди вини мягьледа ичер кьабулдай база тешкилнавай. И рикI михьи, гъил ачух касдин тIвар къени халкьдин рикIел алама. Чи хуьруьн юкьвал лап дегьзаманада эцигнавай, вичихъ еке тарих авай мискIин алай. Заз чидайла анаг халияр, мух, къуьл хуьдай ва маса гудай чкадиз элкъуьрнавай. Чун, хъвадай булахдин яд авачиз, гуьнедин кIаниз кварар гваз фидай, кварцин сивел варварар тефин патал жунадин пек эцигдай.
Гьуьрметлу юлдашар, ша чун килигин гила чи хуьряй гьихьтин машгьур инсанар акъатнаватIа ва алай девирда чи хуьруьн къамат гьикI дегиш хьанватIа. Абурун тIварар кьун бес я. Республикадин прокурор ва Дагъустандин Госсоветдин член яз хьайи «Сулейман-Стальский район» муниципальный райондин Кьил Имам Музамудинович Яралиев, райондин муниципальный тешки-латдин кьил яз хьайи Бутаев Низами Ниязович, районда сифтебурукай сад яз чи райондин больницадин кьилин духтур хьайи ДР-дин лайихлу духтур Аллагьвердиев Мегьамедрасул Мегьамедгьажиевич, чи хуьряй сифте духтур дишегьли, Москвада кIвалахзавай терапевт Жабраилова Сефижат Сейфудиновна, алай вахтунда хуьруьн врачебный амбулаториядин кьилин духтур Баламирзоева Таина Мирзебалаевна ва масабур.
Къенин юкъуз чи хуьр чир тежер къайдада дегиш хьанва. Сурарин кьилихъ яд авай булах хканва. Сурар лацу къванералди кIевна, хуьруьн юкьвал алай пIирер, хуьруьн мис-кIин цIийи къайдада туькIуьрнава. Анай гьар жуьмядин юкъуз азандин ван къвезва. Хуьруьн юкьвал эцигнавай 270 аялди кIелдай школадин пуд мертебадин гуьзел дарамат гьар пакамахъ агъадихъай экъечIзавай ракъинин чими нурари къужахламишзава. Школадин автобусди гьар юкъуз аялриз къуллугъзава. Хуьруьз гьар юкъуз йикъан сятдин кьведаз пассажирар тухудай автобус къвезва. Хуьруьн куьчейра ва гьакIни гзаф кIвалера яд авай булахар ава. Центральный куьчейра зир-зибил гадардай контейнерар эцигнава. Хуьруьн вини кьилихъай башламишна асфальт цанвай рекьи чаз къуллугъзава. Алай вахтунда Кьасумхуьруьн цIийи муькъуьз гьахьзавай къекъуьндилай башламишна хуьруьз къвезвай рехъ гьяркьуь ийизва. Хуьруьн къенени рекьер туькIуьрзава.
Хуьруьн аялрикай хъсан пешекарар хьун патал чи хуьруьнви технический илимрин доктор Баламирзоев Абдул Гьажибалаевича абурун арада соревнованияр тухузва, гъалиб хьайибуруз пулдин пишкешар гузва. Чи хуьряй сифте акъатай алим дишегьли Баламирзоева Зульфия Мирзебалаевна я. Ам биологиядин илимрин кандидат, ДГУ-дин биологиядин кафедрадин доцент я.
Исятда чи хуьруьн юкьвал хуьруьн администрациядин, врачебный амбулаториядин, почтадин цIийи дараматар арадал къвезва. Анал хайи хуьр кIани къуватлу гадайри кIвалахзава. Са шакни алач хьи, ихьтин хъсанвилихъди дегишвилер чи хуьре мадни жеда. Чи хуьр гележегда туристический базадиз ва экскурсийрин гуьзел са макандиз элкъведайдал шак алач.
