Малум тирвал, сифте яз муаллимрин Югъ гьар йисан октябрдин вацран сад лагьай гьяд юкъуз вири халкьдин сувар хьиз къейд ийиз хьанай.
Муаллимрин Югъ 1994-йисалай ЮНЕСКО-дин конгрессдин къарардалди Виридуьньядин йикъаз элкъуьрна. И югъни вири уьлквейра 5-октябрдиз къейд авун кьабулна.
Муаллимвал лап четин, амма гзаф гьуьрметлу кIвалах я. Диде-бубадилай алатайла, аялдин рикI алай кас тир муаллимди хзандин, гьукуматдин гележег патал мягькем диб-аялдик халкь, Ватан кIан хьунин гьиссер кутазва. Хъсан муаллимди гьар юкъуз са гьихьтин ятIани цIийиди жагъуриз, ам ученикриз ачухариз, абур зигьинлу ийизва ва вичин разивал къалуриз чалишмиш жезва.
Муаллимдин гзаф важиблу пешедин зегьметдиз вири инсаниятди гьамиша вини дережадин къимет гуз ва гьуьрмет ийиз хьайиди я, и кар дуьньядин винел инсан яшамиш жезмай кьван гагьда давамни жедайдал шак алач.
Муаллим... Сифте яз гъиле къелем кьаз, мез дуьздаказ рахурзавай, вердишарзавай кас...
Алемдин гуьзелвал ва муракабвал вилералди ва рикIелди аннамишиз тазвай суьгьуьрчи... Гзафбуруз сифте муаллим, сифте яз тарс гайиди, хайи диде-буба кIан жеда, адан къамат садрани рикIелай алатдач.
Муаллимдин вилик, метIер чилиз яна, гьуьрмет авун кутугнава, лугьузвай арифдарар бажагьат гъалатI я. Гьакъикъатдани муаллимри гележег патал чIугвазвай зегьметар гзаф я. Гьавиляй абуруз гьуьрметарни гьакьван гзаф ийизва.
Эхиримжи йисара уьлкведа образование вилик тухуниз къвердавай артух фикир гузва. И жигьетдай «Образование» тIвар алай милли программа къалуриз жеда. Тафаватлувилелди кIвалахзавай кьилдин муаллимар, бязи категорийрин муаллимар, чешнелу школаяр материальный ва руьгьдин жигьетдай ашкъиламишуни, мажибдин цIийи системадал элячIуни, са шакни алачиз, чи уьлкве патал важиблу и хиле кIвалахзавайбурун гуьгьуьлар шадарда, абурун дуланажагъдин шартIар, школайрин материальный база хъсанаруниз еке куьмек гуда.
Къе районда 41 школа кардик ква, анра 8568 аялди кIелзава. Абуруз 1520-лай виниз муаллимри чирвилер ва тербия гузва. 2009-йисуз райондин школайрай 10 муаллим «Россиядин хъсан муаллим» конкурсда гъалиб хьана ва абуру учителрин йикъан вилик гьар сада 100 агъзур манат къачуда.
Алай йисан 1-сентябрдилай муаллимриз зегьметдин гьакъи гунин цIийи системадал элячIда, абурун мажибар хкажда.
Алай вахтунда муаллимрин вилик образованидин мана-метлеб девирдин истемишунрихъ галаз кьадайвал хъсанарунин, жуьреба-жуьре вариантрин программаяр кардик кутунин, инновациядин месэлайриз жезмай кьван фикир артух гунин, чпихъ дерин чирвилер ва бажарагъ авай аялар майдандиз акъудунин месэлаяр ква.
2009-йисуз чирвилер гудай идараяр ремонт авун патал 16 миллиондилай виниз пул харжна. Школайрин материальный база мягькемарунин, образованидин идараяр цIаяр кьуникай хуьдай алатралди тадаракламишунин кIвалахарни давам жезва.
Районда аялринни жаванрин спортдин 3 школа (ДЮСШ) кардик ква. Хуьрера и школайрин 128 группада 1835 кас гадайрини рушари 91 тренердин гъилик вердишвилер къачузва.
Еке четинвилериз, татугайвилеризни килиг тавуна, акьалтзавай несилдик вичин халкь, Ватан кIан хьунин гьиссер кутазвай гьуьрмет-хатур, чIехиди-гъвечIиди, пис-хъсанди чирзавай квез, азиз муаллимар, сувар тебрик авуналди, лугьуз кIанзава: квехъ чандин сагъвал, куь михьи намуслу кIвалахда агалкьунар хьурай!
